پایان نامه اجرای استراتژی های کارت امتیازی متوازن در شرکت خودرو سازی سایپا

هدف از انجام این پایان نامه بررسی امکان بکارگیری کارت امتیازی متوازن جهت اجرای استراتژی های آن در شرکت خودرو سازی سایپا است. کارت امتیازی متوازن یکی از تکنیک های ارزیابی عملکرد سازمان ها می باشد که سازمان را از چهار منظر مالی، مشتری، فرآیندهای داخلی و یادگیری و رشد مورد ارزیابی قرار می دهد. عمده ترین مشکل در سازمان ها اجرای استراتژی تدوین شده می باشد. کارت امتیازی متوازن فاصله ای که ما بین تدوین و اجرای استراتژی وجود دارد از بین می برد. محل تحقیق شرکت سایپا و جامعه آماری شامل 58 نفر از مدیران ارشد، مدیران میانی، اجرائی شاغل در شرکت سایپا می باشند. روش تحقیق توصیفی پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه و مطالعات کتابخانه ای بوده و روش آماری، آمار استنباطی می باشد. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر این است که امکان اجرای ارزیابی متوازن با بکارگیری کارت امتیازی متوازن در شرکت سایپا وجود دارد. و با استفاده از این تکنیک امکان غلبه بر موانع اجرای استراتژی در شرکت سایپا وجود دارد.

واژگان کلیدی: کارت امتیازی متوازن، استراتژی، سایپا، سازمان

تعاریف نظری و عملیاتی

کارت امتیازی متوازن

مدلی جامع برای سنجش عملکرد سازمان است. در ایران کارت امتیازی متوازن، کارنامه توازن عملیات و یا ارزیابی فراگیر ترجمه شده است. در سال 1992 یکی از جدید ترین متون حسابداری مدیریت به نام ارزیابی متوازن به وسیله کاپلان و نورتون ارائه گردید. وآن عبارت چیزی است که با اندازه گیری واقعی عملکرد از ابعاد مالی و غیر مالی (از بعد مالی = نگاهی به عقب، از بعد مشتری = نگاه از بیرون به درون سازمان، از نوع نوآوری ورشد= نگاه به جلو و از بعد عملیات = نگاه از درون به بیرون) سازمان را مورد ارزیابی قرار می دهد و با مقایسه آن با هدف های سازمان ما را به سمت هدف های سازمان رهنمود می کند و راهبرهای مقدم را به ما معرفی می کند. مدل امتیازی متوازن، مدلی جامع برای سنجش عملکرد سازمان است و این مدل اهداف استراتژیک سازمان را در چند حوزه حیاتی به شاخص های قابل سنجش تبدیل می کند که این حوزه ها عبارتند از:

1 امور مالی

2 مشتری یا ارباب رجوع

3 فرآیند های داخلی انجام کار در سازمان

4 رشد و یادگیری

استراتژی (راهبرد)

استراتژی به تعیین هدف ها و اولویت های سازمان (بر اساس پیش بینی محیط بیرونی و توانایی های سازمان) و تدوین برنامه های عملیاتی (برای دست یافتن به هدف های ذکر شده)، می گویند . استراتژی راه رسیدن به دیدگاه است. هر استراتژی توصیف می کند که مجموع مدیریت چه تدبیری در پیش گیرد که با توجه به امکانات و فرصت های موجود در بازار بتواند در آمیزده و به دیدگاه از قبل تعیین شده دست یابد. استراتژی چگونگی انطباق ظرفیت های یک سازمان با فرصت های موجود در بازار به منظور تحقق هدف های کل سازمان می باشد.

تعاریف عملیاتی

کارت امتیازی متوازن: در این پژوهش کارت امتیازی متوازن بر مبنای سوالات تحقیق با استفاده از پرسشنامه مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت که این پرسشنامه برای هر فرضیه دارای تعدادی سوال خواهد بود.

کارت امتیازی متوازن ابزار کارآمد تسری استراتژی ها

کارت امتیازی متوازن به عنوان ابزاری برای تسری استراتژی ها به سطوح عملیاتی و کارهای جاری افراد سازمان طراحی شده است. این ابزار که حدود یک دهه از عمر آن می گذرد نخستین بار توسط دکتر کاپلان و دکتر نورتون توسعه داده شده است. تجارب ایشان از سال 1992 تا سال 2001 با ارایه کتاب سازمان های استراتژی های محور روبه تکامل نهاد و بر طبق آمار سال 2000، بیش از 80 درصد شرکت های فهرست فورچون 500، این روش را مبنای مدیریت استراتژیک خود قرار داده اند. سازمان های زیادی در سراسر جهان از کارت امتیاز متوازن جهت اجرای موفقیت آمیز استراتژی های خود استفاده کرده اند، اما قبل از اجرای یک استراتژی و حتی قبل از طراحی آن، سازمان باید ماموریت، ارزشها و چشم انداز خود را تعیین کند. کارت امتیاز متوازن در نهایت سبب تبدیل ماموریت، ارزشها و چشم انداز و استراتژی به اندازه های استاندارد عملکردی می شود که می توان از آنها جهت اندازه گیری موفقیت در نیل به اهداف کلی استفاده کرد.

مزایای کارت امتیازی متوازن

استفاده از کارت امتیازی متوازن چارچوبی را فراهم می کند تا سازمان بتواند استراتژی خود را پیاده کرده و نتایج آن را اجرایی سازد. برخی از مهمترین مزایای استفاده از کارت امتیازی متوازن عبارتند از:

یکپارچگی و نظارت

کارت امتیازی متوازن میزان پیشرفت در تحقق اهداف استراتژیک و تمرکز بر اجرای آن را کنترل می کند. این فرآیند، مشتری محور بوده و تمام سازمان را به صورت یکپارچه برای دستیابی به چشم اندازش در بر می گیرد.

تمرکز

ایجاد حداکثر سه یا چهار سنجه استراتژیک اصلی برای هر کدام از منظرهای چهارگانه کارت امتیازی متوازن، باعث می شود تا سازمان بیشتر به دنبال شناسایی سنجه های عملکردی باشد که نسبت به استراتژی منتخب ضروری تر هستند و در نتیجه از پرداختن به سنجه های غیر ضروری پرهیز خواهد کرد. این مساله به تیم مدیریت اجازه می دهد تا به جای تمرکز بر تحقق اهداف کمی کوتاه مدت بر اهداف بلندمدت سازمان متمرکز شوند

بازخور

کارت امتیازی متوازن برای شناسایی و تفهیم استراتژی های سازمان، چارچوبی را ایجاد می کند که به واسطه آن، برای مقایسه عملکرد واقعی با اهداف از پیش تعیین شده، فرآیند بازخور به وجود می آید.

همسویی

کارت امتیازی متوازن مکانیسمی را برای همسوسازی فعالیت ها، فرآیندها، و گروه های مختلف با اهداف بلندمدت و کوتاه مدت در تمام سازمان فراهم می آورد.

ارتباطات

کارت امتیازی متوازن، ابعاد اصلی سازمان را در چهارچوب روابط علی و معلولی شناسایی می کند و در نتیجه، تصمیمات و اقدامات اجرایی مرتبط با آن می توانند به یک شیوه ارتباطی کاملا مشهود و دوسویه برای انتقال استراتژی در تمام سازمان تبدیل شوند.

مسئولیت پذیری

کارت امتیازی متوازن با متصل نمودن عملکرد افراد به استراتژی، مکانیسمی فراهم می کند تا تک تک افراد خود را در مقابل دستیابی به نتایج مسئول بدانند.

مشارکت

هر چه قدر مدیران و کارکنان سازمان بتوانند استراتژی را درک و نقش عملکرد شان را در موفقیت آن بفهمند، به همان میزان خواهند توانست تصمیمات مستقلی را در رابطه با استراتژی اخذ نمایند که با اتکای صرف به برداشتهای اولیه خود از استراتژی، هیچگاه قادر به انجام چنین مشارکتی نبودند.

تبدیل و تکامل

همانگونه که افراد یاد می گیرند با همدیگر روی اهداف مشترک کار کنند، کارت امتیازی متوازن تبدیل به یک ابزار اهرمی تکاملی می شود. با ارائه گزارش های عملکرد در تمام سازمان، فرآیند بازخور موجود در کارت امتیازی تبدیل به مکانیسمی برای انتقال دانش و اصلاح و تعدیل استراتژی بر اساس حقایق و بینش های بوجود آمده در افراد می شود. امروزه روش ارزیابی متوازن دیگر یک روش ارزیابی عملکرد نیست، بلکه یک رویکرد نوین برای مدیریت بر استراتژی است که مزایایی به شرح زیر دارد:

* چشم انداز را تبیین می کند.

* اتفاق نظر به وجود می آورد.

* سازمان را درجهت استراتژی همسو می سازد.

* برنامه ریزی استراتژیک را یکپارچه می کند.

* موجب تخصیص بهینه منابع می شود .

* موجب بهبود اثربخشی مدیریت می گردد.

روبرت کاپلان و دیوید نورتون در مورد مزایای کلیدی کارت امتیازی متوازن برای سازمان را چنین بر می شمارند:

1 ایجاد امکان کنترل جامع سازمان از طریق معیارهای کلیدی

2 یکپارچگی میان طرحهای سازمان

3 تقسیم استراتژی به عوامل قابل اندازه گیری در سطح کسب و کار